Liefdesverdriet

Ze gaat tegenover me zitten en begint vrijwel meteen te huilen. Ze vindt het lastig om me aan te kijken. Ze is ook boos, boos op zichzelf en misschien wel op de hele wereld. Ze heeft zoveel verdriet zegt ze, dat ze bang is dat ze het niet aankan. Het is liefdesverdriet zegt ze stellig, en ik geef haar nog een Kleenex.

Ze heeft het onlangs uitgemaakt met haar vriend na een paar maanden relatie, maar eigenlijk weet ze diep van binnen dat dit niet écht de reden is van haar verdriet. Wellicht een trigger, maar niet meer. Waarom noemen we het eigenlijk liefdesverdriet, vraag ik me later af. Zijn we verdrietig omdat we de ander missen of zijn we verdrietig omdat we onszelf missen? Vrijwel alle relaties starten vanuit afhankelijkheid en nodig hebben. Vaak gaan we tijdens een verliefdheid uit contact met onszelf, omdat we alleen maar met die ander bezig zijn. Valt die persoon weg, dan worden we weer geconfronteerd met een stuk leegte in onszelf.

Ik zie, observeer en voel het de laatste tijd steeds vaker. Mensen die verdrietig zijn, ook al huilen ze niet. Het verdriet is ondergronds aanwezig, sluimerend, wachtend totdat er iets aangeraakt wordt en het de ruimte krijgt om zich te laten zien. We kroppen het liever op, trekken onze welbekende muur op of zijn bozig, snel geïrriteerd en gebruiken veel vloekwoorden, waarmee we tegen onze omgeving zeggen: kom vooral niet te dichtbij. Maar eigenlijk zeggen we: kom wat dichterbij, ik mis iets.

Het verdriet wat bij veel mensen zit, en waar ik zelf ook lange tijd met fases in mijn leven mee te maken heb gehad, komt niet door het verlies van een dierbare of het kwijtraken van iets wat voor ons belangrijk is. Er is simpelweg verdriet, dat soms hand in hand gaat met een gevoel van eenzaamheid. Verdriet dat er vaak al jaren zit, soms levens. We willen het mentaal begrijpen, kunnen benoemen en in een hokje plaatsen. We willen het niet voelen en gaan dus nog meer doen. We zetten het standaard onderaan onze to-do lijst, want wat moet je met al die tranen?

Deze coaching deed mij kortstondig terugdenken aan mijn eigen traanfases. Huilen en maar huilen, zonder dat ik mentaal kon begrijpen waarom. Was ik depressief? Nee, dat was het niet. Je wordt al snel als emotioneel type bestempeld, maar klopt dat wel? Het is verdriet dat een diepere oorzaak heeft, dat voor ons hoofd niet te begrijpen is.

Ik leg twee warme eye pillows op haar polsen en leg vervolgens mijn handen erop. Je bent nooit alleen zeg ik tegen haar. Nooit, ook al denk je soms van wel. Je hebt geen idee in hoeveel liefde je gehouden wordt.

Ik weet nu, veel tranen later, dat ons grootste verdriet wordt veroorzaakt doordat we onszelf missen. Onszelf, en daar waar we vandaan komen. Er wordt ons verteld dat als het uitgaat in een relatie, we verdrietig zijn omdat we de ander missen. Maar wat is het dat we missen? Als we in relatie met onszelf blijven in een relatie met een ander, wat valt er dan te missen? Zou het kunnen dat we te veel hebben geleund op de ander, van onszelf verwijderd zijn geraakt door een kortstondige verliefdheid, levend in de illusie dat die persoon iets voor ons gaat opvullen?

Met veel waardering observeer ik de jonge vrouw. Ik waardeer haar moed en openheid en dat ze zich zo laat zien, in al haar kwetsbaarheid. Als er geen ruimte is voor onze sensitiviteit, als we wakker worden en ons bewust worden dat deze wereld waarin we leven ons niet bevestigdt in wie zijn, als we nooit ontmoet worden en gereflecteerd krijgen dat we meer dan mens zijn en als we niet leven vanuit connectie met onszelf en onze ziel, en daar niet voor kiezen, begrijp ik dat er veel mensen verdrietig zijn. Heel veel mensen. Ze huilen misschien niet, en lijken een leven te leiden waarin alles goed gaat, maar als we voorbij de voordeur naar binnen kijken, en we halen het harde werken, de chocola, de alcohol, de aandacht van mannen, sociale media, Netflix, de prestatiedrang en het hardlopen weg, zijn er dozen met Kleenex nodig om de tranen in op te vangen. Tranen die er al die tijd hebben gezeten, geduldig wachtend totdat iemand ervoor kiest om naar binnen te gaan, zich realiserend dat daar buiten niets te halen valt.