Het moment dat ze doorheeft dat haar dochter er is, begint ze te stralen. Daar ben je, zegt ze met een ontembare vreugde. Dochter krijgt een dikke zoen en moeder pakt gelijk haar hand om samen naar de lift te lopen. Aandoenlijk. Hoe vaak ben ik zo oprecht blij om iemand weer te zien, die ik heel regelmatig zie? Het is dezelfde blijdschap die honden ook hebben. Ik sta erbij en kijk ernaar, terwijl vriendin haar moeder probeert duidelijk te maken dat ik er ook ben. Tevergeefs.
In de net iets te kleine lift voor drie volwassenen heeft moeder door dat ik er ben. Mam, dit is mijn vriendin Mariette. Moeder kijkt me aan en neemt me waar. Ze heeft me gezien, maar zegt niets. Ze gaat op de bank in haar kamer zitten en pakt haar sudoku boekje. Ze glijdt weg in haar eigen wereld en die van de puzzel. Vriendin zet thee en we kletsen. Ik vraag haar naar de mensen op de foto aan de muur. Mam, zegt ze tegen haar moeder. Haar moeder reageert niet. Ze zegt het nog een keer. Haar moeder kijkt op en is weer terug van weggeweest. Mam, wie zijn deze mensen op de foto? Ze vertelt dat dit haar broer en zus zijn. We drinken met z’n drietjes een kopje thee. Of er ook iets lekkers is, vraagt moeder. Samen met haar dochter pakt ze een cakeje uit het keukenkastje. Lekker, zegt ze, terwijl ze het cakeje opeet. Wil je ook een cakeje, vraagt ze aan haar dochter. Nee, mam, dank je wel. Ze herhaalt de vraag nog twee keer en haar dochter antwoordt op dezelfde liefdevolle manier als de eerste keer. Telkens antwoordt ze de vraag alsof deze voor de eerste keer gesteld wordt.
Moeder wil niet mee wandelen dus vriendin en ik gaan samen naar buiten. Moeder wil graag sudoku spelen. Ik kijk nog even de gemeenschappelijke ruimte in waar de andere bewoners aan de koffie zitten. Ik voel een enorme waardering voor het verplegend personeel.
Wat later zegt mijn vriendin iets heel treffends: als ik voor mezelf op bezoek ga bij mijn moeder, werkt dat niet. Je moet geen enkele verwachting hebben. Hoe vaak gaan we naar iemand toe met een verwachting of een behoefte om iets van die ander te krijgen? Het voelde als één grote meditatie zeg ik, om bij je moeder op bezoek te zijn. Vriendin vertelt dat als ze tijdens haar bezoek op haar telefoon zit en haar mails of Facebook gaat checken, haar moeder opkijkt. Ze merkt dan dat ik er niet écht ben.
Gewoon er zijn, echt aanwezig zijn, zonder verwachting of een behoefte, is het grootste cadeau dat we elkaar kunnen geven. Ook de moeder van mijn vriendin, die weliswaar zelf steeds minder aanwezig is, maar nog steeds alles voelt.
